Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), yalnızca dikkat sorunları değil, aynı zamanda hafızayı da olumsuz etkileyen bir nörogelişimsel bozukluktur. Bu durum, akademik başarı, sosyal ilişkiler ve genel yaşam kalitesi üzerinde önemli etkiler bırakabilir. DEHB’li çocuklar, dikkat eksiklikleri nedeniyle bilgileri işleme, depolama ve hatırlama süreçlerinde zorlanabilirler.
- Kısa Süreli Hafızanın Zayıflığı
Dikkat eksikliği olan çocuklarda en sık gözlemlenen sorunlardan biri, kısa süreli hafızanın zayıflığıdır. Kısa süreli hafıza, beynin belirli bir süre boyunca bilgileri tutma yeteneğini ifade eder ve bu yetenek, öğrenme ve anımsama süreçleri için kritiktir. DEHB’li çocuklar, verilen talimatları tam olarak hatırlamakta ve bu talimatlara uygun davranmakta güçlük çekebilir. Örneğin, bir öğretmenin anlattığı konuyu kısa sürede unutabilirler veya bir matematik probleminin adımlarını takip etmekte zorlanabilirler.
- Çalışma Hafızasının Yetersizliği
Çalışma hafızası, bilgi işlemenin ve karar vermenin temel bileşenlerinden biridir. DEHB’li çocuklarda çalışma hafızasının yetersiz olması, yeni bilgileri zihinde işleme ve bu bilgileri anlamlı bir şekilde birleştirme süreçlerini zorlaştırır. Örneğin, bir paragrafı okuduktan sonra ana fikirleri hatırlamakta veya bir projede adımları sıralı bir şekilde uygulamakta zorluk çekebilirler.
- Uzun Süreli Hafızanın Zayıflaması
Dikkat eksikliği olan çocukların hafıza problemleri sadece kısa süreli ve çalışma hafızası ile sınırlı kalmaz; uzun süreli hafıza da olumsuz etkilenir. Bu durum, öğrenilen bilgilerin uzun vadede depolanmasını ve gerektiğinde hatırlanmasını zorlaştırır. Örneğin, bir öğrenci ders çalıştığı konuları sınav sırasında hatırlamakta zorlanabilir veya öğrendiği yeni bir kavramı başka bir bağlamda kullanırken zorluk yaşayabilir.
- Hafıza ve Dikkatin Etkileşimi
Hafıza, dikkatin etkin bir şekilde kullanılmasıyla doğrudan ilişkilidir. Dikkat eksikliği, beynin belirli bilgilere odaklanmasını zorlaştırarak, bu bilgilerin hafızada doğru bir şekilde kaydedilmesini engeller. Dikkat dağınıklığı nedeniyle bilginin tam anlamıyla kodlanmaması, depolama ve geri çağırma süreçlerinde eksikliklere neden olur. Bu da çocuğun yeni bilgileri öğrenme sürecini ve öğrendiklerini hatırlama kapasitesini olumsuz etkiler.
Dikkat Eksikliğinin Hafızayı Olumsuz Etkilediğine Dair Bulgular
Bilimsel araştırmalar, DEHB’li çocuklarda beynin ön lob bölgesindeki aktivitelerin normalden farklı olduğunu göstermektedir. Bu bölge, hem dikkat hem de hafıza süreçlerini yöneten önemli bir merkezdir. Dopamin ve norepinefrin gibi nörotransmitterlerin dengesizliği, dikkat eksikliğinin hafıza üzerindeki olumsuz etkilerini artırabilir.
Çözüm Önerileri ve Destekleyici Stratejiler
Dikkat eksikliğinin hafıza üzerindeki etkilerini en aza indirmek için çeşitli stratejiler önerilebilir:
- Dikkat Geliştirici Egzersizler: Kısa süreli odaklanma çalışmaları, dikkatin ve dolaylı olarak hafızanın güçlenmesine katkı sağlar.
- Yapılandırılmış Programlar: Bilgilerin tekrar edilmesi ve organize edilmesi, hafızanın bilgileri daha iyi işlemesini destekler.
- Görsel ve İşitsel Araçlar: Görsel ve işitsel öğrenme materyalleri, bilgilerin hafızada daha iyi yer edinmesine yardımcı olabilir.
Sonuç
Dikkat eksikliği olan çocuklarda hafızanın olumsuz etkilenmesi, öğrenme sürecini zorlaştıran önemli bir faktördür. Kısa süreli hafıza, çalışma hafızası ve uzun süreli hafıza süreçleri dikkat eksikliği nedeniyle yeterince etkin çalışamayabilir. Bununla birlikte, uygun stratejiler ve destekleyici ortamlarla bu çocukların hafıza ve dikkat becerileri geliştirilebilir.
Randevu için 0535 610 11 24 arayabilirsiniz.